De natuur in de Vaucluse beschermen
Wanneer u wilt wandelen in de Vaucluse, is het logisch dat u op zoek gaat naar gebieden die ver van de stedelijke drukte liggen. Toch is het erg belangrijk dat we de natuur respecteren en haar beschermen om meer te kunnen genieten van de landschappen van de Luberon, de Mont Ventoux en het Rhônedal.
Om meer te weten te komen over de gebieden die u gaat bezoeken, vindt u hier een paar nuttige begrippen over de soorten gebieden en de eventuele beperkingen die er gelden voor natuuractiviteiten, zoals wandelen, mountainbiken en gravelrijden.
Er zijn 2 soorten classificaties of aanduidingen:
– Classificaties/aanduidingen die streven naar erkenning van een natuurgebied en specifieke flora en fauna om het bewustzijn te vergroten.
– Classificaties/aanduidingen die bedoeld zijn om het doorkruiste natuurgebied te beschermen door beperkingen en verboden voor menselijke vrijetijdsactiviteiten op te leggen.
Kortom
- Natuurgebieden die zijn erkend en geclassificeerd voor bewustwording
- Natuurgebieden die worden beschermd door specifieke regels
- 2 réserves biologiques intégrales (integrale biologische reservaten)
- 1 réserve naturelle nationale géologique (nationaal geologisch natuurreservaat) in de Luberon
- Bijna een derde van de Vaucluse bedekt met bos
- Zones die worden beschermd door een Arrêté Préfectoral de Biotope (APB, prefectoraal besluit voor biotoopbescherming)
- Natura 2000-gebieden
Natuurgebieden die zijn erkend en geclassificeerd voor bewustwording
2 regionale natuurparken
De twee regionale natuurparken, van de Mont Ventoux en de Luberon, zijn schitterende gebieden met een bijzondere flora en fauna en een uniek historisch, geologisch en natuurlijk erfgoed.
De fauna van de Mont Ventoux is uitzonderlijk, met een grote diversiteit aan dieren waaronder herten, reeën, moeflons, gemzen, wilde zwijnen, wolven (sinds kort aanwezig in geïdentificeerde roedels) evenals 20 soorten vleermuizen, reptielen, amfibieën, insecten (1.425 vlindersoorten) en vissen.
Het regionaal natuurpark van de Luberon strekt zich uit van oost naar west, met de Mourre Nègre als hoogste punt en de vallei van Lourmarin, de geologische grens tussen de Petit Luberon en de Grand Luberon. Dit regionaal natuurpark, op het kruispunt van mediterrane en bergklimaatinvloeden, omvat een deel van de Monts de Vaucluse. De Luberon beschikt over een buitengewone geologische rijkdom. Dankzij haar bijzondere kenmerken en uitgestrekte rotswanden wonen hier de havikarend en de witte krenggier, grote roofvogels die tot de meest bedreigde van Europa behoren.
Wist u dit?
Het regionaal natuurpark van de Mont-Ventoux kent een bioklimatologische diversiteit met zowel een mediterraan klimaat als een alpenklimaat, waardoor meer dan 1500 plantensoorten (waarvan sommige endemisch) hier kunnen gedijen.
De Luberon, geclassificeerd als UNESCO Global Geopark
Kortom
Het minerale erfgoed en de fossielen zijn beschermd in veel gebieden in de Luberon: het is verboden om ze mee te nemen of ze te beschadigen.
Specifieke regels voor het nationaal geologisch natuurreservaat van de Luberon
De Luberon heeft een bijzonder geologisch erfgoed dat bestaat uit een diversiteit aan rotsen en een ongelooflijke overvloed aan fossielen (vissen, insecten, vogels, planten …). Dankzij dit perfect bewaarde erfgoed zijn het Réserve naturelle nationale géologique (nationaal geologisch natuurreservaat) en het UNESCO Global Geopark opgericht.
Het gaat om 17 vindplaatsen in de Vaucluse, in de volgende gemeentes:
– Bonnieux: Les Chapelins, St-Pierre
– Cabrières-d’Aigues: Caramone
– Caseneuve: Grand-Plan, Pradenques
– Cheval-Blanc: Régalon
– Cucuron: l’Aumane, Caramone
– Murs: le Puy
– Saignon: dalle du Carlet
– St-Martin-de-Castillon: Glorivette
– St-Saturnin-lès-Apt: la Débruge
– Viens: la Bonnette, Cavalier, St-Jean, Triclavel, dalle de Viens
Voor deze plaatsen gelden de volgende regels:
- het is verboden om de mineralen of fossielen op welke manier ook te beschadigen of ze mee te nemen buiten het reservaat
- het winnen en verzamelen van fossielen en mineralen is verboden. Er worden prefectorale ontheffingen verleend voor wetenschappelijke of educatieve doeleinden.
- alle openbare of particuliere werkzaamheden zijn verboden, behalve voor ze zover nodig zijn voor het onderhoud van het reservaat en zijn goedgekeurd door de Commissaris van de Republiek na raadpleging van het adviescomité.
De biosfeerreservaten van de Mont Ventoux en Luberon-Lure
In de Vaucluse zijn de hoogst gelegen delen van de 2 regionale natuurparken geclassificeerd als biosfeerreservaten.
– het biosfeerreservaat Luberon-Lure : van het Luberon-bergmassief (1.125 m) tot de Monts de Vaucluse (1.256 m), inclusief de oevers van de Durance en belangrijke draslanden.
> Meer weten
– het biosfeerreservaat van de Mont Ventoux : de top en het Bedoin-cederbos maken deel uit van 6 zones die zijn beschermd door een Arrêté de Protection du Biotope (besluit voor biotoopbescherming). Op een hoogte van 1.000 tot 1.910 m herbergt dit reservaat van kalksteenpuin een buitengewone bloemenrijkdom, waaronder ongeveer zestig zeldzame soorten.
> Meer weten
De Espaces Naturels Sensibles (ENS, gevoelige natuurgebieden)
Weetje
Ons departement telt 23 Espaces Naturels Sensibles.
Deze gebieden zijn bedoeld om de kwaliteit van de omgeving, landschappen, natuurlijke milieus en habitats en natuurlijke overstromingsgebieden te behouden. Ze zorgen voor de bescherming van draslanden, bossen, garrigue en de open natuur langs de rivieren van de Vaucluse. Sommige Espaces Naturels Sensibles zijn toegankelijk voor mensen en worden doorkruist door natuurleerpaden en wandelpaden.
Natuurgebieden die worden beschermd door specifieke regels
Réserves Biologiques Intégrales (RBI, integrale biologische reservaten)
Deze reservaten worden vastgesteld en beheerd door het ONF (Office National des Forêts) en hebben als doel om bijzonder interessante habitats van zeldzame of bedreigde planten- of diersoorten te beschermen/bestuderen.
In de Réserves Biologiques Intégrales zijn alle regels van toepassing, met name de regel dat u op de paden moet blijven.
In deze gebieden:
– zijn geen andere activiteiten toegestaan (geen gemotoriseerd verkeer of bezigheden buiten de paden: grotten betreden, mountainbiken, paddenstoelen plukken …).
– zijn wildkamperen en bivakkeren het hele jaar door verboden
– zijn honden alleen toegestaan als ze aan de lijn worden gehouden door hun eigenaar die op de gemarkeerde paden blijft.
– Het RBI van de Ventoux is aangegeven door informatietotems, met name bij de Pas de la Frache en het Station van de Mont Serein. Het reservaat strekt zich uit aan de noordkant van de Mont Ventoux en omvat de gemeentes Beaumont-du-Ventoux, Saint-Léger-du-Ventoux, Brantes en Savoillans. In het hart van het reservaat bevinden zich oude beukenbomen van meer dan 270 jaar en dennenbomen van 450 jaar. Het reservaat omvat de klim naar de top vanuit het Station van de Mont Serein (GR4 en GR9). Dit RBI wordt beschermd door APB’s (Arrêtés Préfectoraux de Biotope ofwel prefectorale besluiten voor biotoopbescherming).
In de Réserves Biologiques Intégrales zijn alle regels van toepassing. Het is vooral erg belangrijk dat u op de gemarkeerde paden blijft.
Tweede beschermingsniveau: via een arrêté préfectoral de biotope (APB ofwel prefectoraal besluit voor biotoopbescherming)
In deze gebieden is gemotoriseerd verkeer verboden, net als wildkamperen. Bivakkeren (overnachten onder de blote hemel, zonder tent) is toegestaan tijdens de wettelijke uren van zonsondergang tot zonsopgang, buiten de zomerperiode, op daarvoor bedoelde velden of in de buurt van de bestaande berghutten.
In de Vaucluse zijn er geen weilanden die zijn ingericht om te bivakkeren in de Luberon. Op de Mont Ventoux is bivakkeren op 2 plaatsen toegestaan, mits u zich houdt aan de grondregels voor bivakkeren: het Jas Forest en het Pavillon du Rat. Deze plaatsen worden onderhouden door het Office National des Forêts.
In deze zones mogen jagers met hun voertuig rijden, net als het Office National des Forêts, de brandweer en privé-eigenaren.
In de Vaucluse zijn er meerdere zones die geclassificeerd zijn middels een APB in het gebied van de Mont Ventoux en de Luberon.
> Ontdek de zones met APB-classificatie van de Luberon waarvoor deze regels gelden
Let op: de Gorges de Régalon maken deel uit van de APB-geclassificeerde zones.
> Ontdek de APB-geclassificeerde zones van de Ventoux: het beukenbos en de zuidelijke helling van de Mont Ventoux.
Op de Mont Ventoux gaat het om het beukenbos en de zuidelijke helling van de berg.
De bosgebieden: staatsbossen, gemeentebossen en particuliere bossen
Persoonlijk verhaal
“Honderdvijftig jaar geleden begon op de flanken van de Mont Ventoux in de Vaucluse een gigantische herbebossingscampagne die het aanzicht van de berg veranderde. Dit is tegenwoordig bijna vergeten, maar in de Vaucluse zijn we er heel trots op. Hier hebben veel mensen een oma of opa die heeft bijgedragen aan deze herbebossingscampagnes.” Vérane Bréchu, bosbouwtechnicus bij het Office National des Forêts.
Meer dan een derde van de Vaucluse is bedekt met bos, waarvan de helft particulier eigendom is. De rest is gemeentebos of staatsbos en wordt beheerd door het Office National des Forêts (ONF). Dit bos, een echte rijkdom en een natuurlijke hulpbron om het klimaat te reguleren, is niet alleen een natuurgebied om in te wandelen, maar ook een omgeving om te beschermen en biedt mogelijkheden voor lokaal bosbeheer en lokale bosproductie.
De landschappen van de Ventoux worden gekenmerkt door de indrukwekkende geschiedenis van een herbebossingscampagne.
De Ventoux is bedekt met 55.169 hectare aan bossen, waarvan 40% wordt beheerd door het ONF. Toch is maar liefst 54% van de bossen op het bergmassief privéterrein.
De voet van de Mont Ventoux roept een mediterraan gevoel op met zijn zeedennen, geuren van tijm en rozemarijn en op de zuidelijke helling het grootste cederbos van Europa: het gemeentebos van Bédoin dat bestaat uit blauwachtige naaldbomen, atlasceders.
Op de top van de Mont Chauve groeien hoge sparren en opgaande bergdennen die hun evenwicht vinden op instabiele puinhellingen waar gele klaprozen bloeien.
In het massief Luberon-Lure beslaan de bossen een gebied van 130.328 hectare, waarvan 26% wordt beheerd door het ONF. 71% van de bossen van het massief blijven privédomein.
Het staatsbos van de Luberon is een paradijs voor vogels en er wonen met name tal van beschermde roofvogels zoals de havikarend, slangenarend en witte krenggier dankzij de aanwezigheid van kliffen, de nabijheid van de Durance en de vele maatregelen die zijn genomen om hen rust te bieden.
De bossen in de Vaucluse zijn kwetsbaar voor klimaatverandering en het risico op bosbranden neemt steeds meer toe.
Het is essentieel om deze bosgebieden te beschermen, want het bos is ons belangrijkste kapitaal om het klimaat in de komende jaren te reguleren.
Alle organisators van sport-, kunst- en culturele evenementen in het bos wordt verzocht om informatie op te vragen bij de gemeente, die u kan doorverwijzen naar de juiste partner.
Let op: in het openbare bos is het van 15 april tot 15 juni, de periode waarin bosdieren worden geboren, verplicht om honden aan de lijn te houden.
Het Office National des Forêts in Vaucluse beheert de staats- en gemeentebossen naargelang de vraag.
Deze organisatie heeft als taak toezicht te houden op de integriteit van het bosgebied, landelijke bouwwerken in stand te houden (traditionele schaapskooien en -stallen), de bebossing en natuurlijke milieus te beschermen en de wilde fauna en jachtactiviteiten te beheren. Om die reden produceert het ONF veel educatieve hulpmiddelen die mensen meer leren over het bos.
Natura 2000-gebieden
Waar liggen deze gebieden?
Er liggen 7 Natura 2000-gebieden in de Luberon: de rotsen en dalen van de Monts de Vaucluse, de okergroeven van Roussillon, Gignac en de mergel van Pérréal, de Petit Luberon, de Luberon, de Durance, de Calavon en de Encrême
3 gebieden in de Ventoux : de top van de Mont Ventoux, de Gorges du Toulourenc en de Gorges de l’Ouvèze, de Gorges de la Nesque.
Elders in de Vaucluse: in het gemeentebos van Châteauneuf-du-Pape, langs de rivier de Sorgue en de rivier de Aygues
In Natura 2000-gebieden gelden strikte regels en hebben organisatoren van sportevenementen extra vergunningen nodig
Deze gebieden, die een ecologisch netwerk op Europese schaal vormen, hebben als doel de biologische diversiteit te behouden en het natuurlijk erfgoed te beschermen.
In alle Natura 2000-gebieden moeten vergunningen worden aangevraagd voor alle particuliere activiteiten (zoals trailrunning) om aantasting van de gebieden te voorkomen en te beperken.
De natuur is een plek om vrij te zijn. Toch zijn een paar regels nodig om de rijkdommen van de natuur te beschermen, zodat ze ons kunnen blijven verbazen. Hoewel deze regels de individuele vrijheid beperken, vormen zij de collectieve waarborg om dit natuurlijk erfgoed in stand te houden.